Làm thế nào để đánh giá việc làm sạch đường ống khói dầu có đạt tiêu chuẩn hay không? Bài viết này TKT Company sẽ chia sẻ cho bạn một số thông tin hữu ích về vấn đề này, bạn hãy theo dõi đến cuối bài viết nhé
Việc làm sạch đường ống khói dầu đóng vai trò quan trọng trong duy trì hiệu suất hoạt động của hệ thống thoát khí, đảm bảo an toàn cháy nổ và bảo vệ môi trường. Theo thời gian, dầu mỡ, muội than và cặn bẩn tích tụ bên trong ống khói có thể làm giảm lưu lượng khí thải, gây ô nhiễm không khí và tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ nghiêm trọng. Vì vậy, vệ sinh định kỳ không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ thiết bị mà còn đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và môi trường. Quy trình làm sạch hiệu quả cần tuân thủ đúng kỹ thuật để đạt được kết quả tối ưu.
Bài viết liên quan: Hệ thống hút khói bếp nhà hàng và tiêu chuẩn pccc
1. Cách làm sạch đường ống khói dầu hiệu quả
Việc làm sạch đường ống khói dầu giúp ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ, tăng hiệu suất thoát khí và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn. Dưới đây là quy trình làm sạch hiệu quả:
1.1 Xác định mức độ bám bẩn và lựa chọn phương pháp làm sạch
Trước khi tiến hành vệ sinh, cần kiểm tra mức độ dầu mỡ và cặn bám trong ống khói để lựa chọn phương pháp phù hợp.
🔍 Mức độ bám bẩn:
- Nhẹ (0.1 – 1 mm): Có thể lau chùi bằng hóa chất hoặc hơi nước.
- Trung bình (1 – 3 mm): Cần dùng chổi cọ, hóa chất mạnh hoặc hệ thống phun áp lực.
- Nặng (> 3 mm): Cần kết hợp nhiều phương pháp, có thể phải tháo rời một số bộ phận để làm sạch triệt để.
🔧 Phương pháp làm sạch phù hợp:
| Mức độ bẩn | Phương pháp làm sạch |
| Nhẹ | Hóa chất, lau thủ công |
| Trung bình | Chổi cọ + hóa chất + hơi nước |
| Nặng | Cạo cơ học + hóa chất mạnh + phun áp lực |
1.2 Chuẩn bị dụng cụ và thiết bị
- Dụng cụ thủ công: Chổi cọ, bàn chải sắt, giẻ lau.
- Thiết bị hỗ trợ: Máy phun áp lực cao, máy hơi nước nóng, camera nội soi.
- Hóa chất tẩy rửa:
- Dung dịch kiềm (NaOH, KOH) giúp phân hủy dầu mỡ.
- Dung dịch chuyên dụng (Degreaser) để làm sạch mà không ăn mòn ống.
- Nước nóng hoặc hơi nước để làm mềm dầu bám.
- Thiết bị bảo hộ: Găng tay, kính bảo hộ, khẩu trang, quần áo bảo hộ.
2. Quy trình làm sạch chi tiết
Bước 1: Ngắt nguồn nhiệt và kiểm tra hệ thống
- Tắt hệ thống quạt hút và nguồn nhiệt để đảm bảo an toàn.
- Dùng camera nội soi để kiểm tra mức độ bám bẩn bên trong đường ống.
Bước 2: Làm mềm dầu mỡ và cặn bám
- Phun hơi nước nóng hoặc dung dịch kiềm vào bên trong ống khói để làm mềm lớp dầu mỡ.
- Đợi khoảng 15-30 phút để dung dịch thẩm thấu.
Bước 3: Chà rửa và tẩy rửa bằng hóa chất
- Dùng chổi cọ, bàn chải sắt hoặc máy phun áp lực để chà sạch bề mặt bên trong.
- Với cặn bẩn dày, có thể dùng máy cạo hoặc thiết bị xoay chổi sắt.
- Xịt hóa chất tẩy dầu mỡ lên bề mặt, sau đó chờ 10-20 phút rồi chà rửa lại.
Bước 4: Rửa sạch bằng nước áp lực cao hoặc hơi nước
- Sau khi chà rửa, dùng nước sạch hoặc hơi nước áp lực cao để rửa trôi dầu mỡ và hóa chất còn sót lại.
Bước 5: Kiểm tra và làm khô
- Dùng camera nội soi để kiểm tra xem còn dầu bám không.
- Nếu đạt yêu cầu, tiến hành sấy khô bằng quạt gió hoặc máy thổi khí nóng.
Bước 6: Lắp đặt lại và chạy thử
- Kiểm tra lại hệ thống, lắp đặt các bộ phận đã tháo rời.
- Khởi động quạt hút và kiểm tra tốc độ thoát khí, đảm bảo hệ thống hoạt động bình thường.
3. Lưu ý quan trọng khi làm sạch
- An toàn là trên hết: Đảm bảo hệ thống đã nguội trước khi làm sạch. Luôn đeo bảo hộ, tránh tiếp xúc trực tiếp với hóa chất mạnh.
- Không dùng hóa chất ăn mòn: Tránh các chất có tính axit mạnh vì có thể làm hỏng ống khói.
- Đảm bảo hệ thống khô hoàn toàn trước khi vận hành lại: Nước đọng trong ống khói có thể gây gỉ sét hoặc tạo điều kiện cho dầu bám lại nhanh hơn.
4. Các tiêu chuẩn đánh giá đường ống khói dầu đã được làm sạch
Việc đánh giá đường ống khói dầu sau khi làm sạch cần dựa trên các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định hiện hành. Dưới đây là một số tiêu chuẩn phổ biến được sử dụng để kiểm tra và đánh giá hiệu quả làm sạch:
4.1 Tiêu chuẩn quốc tế và trong nước
- ISO 14001 – Hệ thống quản lý môi trường, yêu cầu kiểm soát khí thải và bảo dưỡng định kỳ.
- NFPA 96 (Mỹ) – Tiêu chuẩn về hệ thống thông gió và kiểm soát hỏa hoạn cho nhà hàng và bếp công nghiệp.
- BS EN 13384 (Châu Âu) – Tiêu chuẩn thiết kế và kiểm tra ống khói công nghiệp.
- TCVN 5939:2005 – Tiêu chuẩn Việt Nam về chất lượng không khí và giới hạn khí thải.
- QCVN 19:2009/BTNMT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp đối với bụi và các chất vô cơ.
4.2 Các tiêu chí đánh giá cụ thể
a) Kiểm tra bằng mắt thường
- Bên trong ống khói không còn lớp cặn dầu, muội than bám dày.
- Không có dấu hiệu rò rỉ, ăn mòn do tích tụ hóa chất hoặc hơi dầu.
b) Đo độ dày cặn bám trong ống
- Trước khi vệ sinh: Lớp cặn dầu có thể dày từ 1-5 mm hoặc hơn.
- Sau khi vệ sinh: Độ dày cặn còn lại phải < 0.1 mm hoặc không có cặn (tùy theo tiêu chuẩn từng ngành).
c) Đánh giá lưu lượng khí thải (CFM – Cubic Feet per Minute)
- Sau khi làm sạch, lưu lượng khí phải đạt mức tối ưu theo thiết kế ban đầu của hệ thống.
- Nếu lưu lượng tăng ít hoặc không thay đổi, có thể hệ thống chưa được làm sạch hoàn toàn.
d) Đo nồng độ khí thải
Sử dụng thiết bị đo khí để kiểm tra:
- Hàm lượng CO, CO₂, NOx, SO₂ trước và sau khi làm sạch.
- Mức giảm khí thải cần đạt ít nhất 10-30% so với trước khi vệ sinh.
e) Kiểm tra độ bám dầu bằng phương pháp lau mẫu (Wipe Test)
- Dùng khăn trắng lau bên trong ống khói sau khi vệ sinh.
- Nếu khăn vẫn còn nhiều vết dầu đen hoặc muội than, cần vệ sinh lại.
f) Kiểm tra bằng nội soi
- So sánh hình ảnh trước và sau khi làm sạch bằng camera nội soi.
- Đảm bảo không còn cặn bám hoặc dầu tích tụ trong các khu vực khó tiếp cận.
g) Đánh giá áp suất hệ thống
- Kiểm tra áp suất trước và sau khi làm sạch. Nếu áp suất trở lại mức bình thường theo thiết kế, hệ thống đã được làm sạch hiệu quả.
5. Chu kỳ vệ sinh theo tiêu chuẩn
Tùy thuộc vào mức độ sử dụng, việc vệ sinh ống khói dầu nên được thực hiện theo tần suất sau:
| Loại thiết bị | Tần suất vệ sinh |
| Hệ thống bếp nhà hàng | 3 – 6 tháng/lần |
| Nhà máy sản xuất dầu, hóa chất | 3 – 12 tháng/lần |
| Nhà máy công nghiệp nặng | 6 – 12 tháng/lần |
| Hệ thống lò hơi, lò đốt | 6 – 24 tháng/lần |
Kết luận
Việc làm sạch đường ống khói dầu đạt tiêu chuẩn khi:
✅ Không còn cặn dầu hoặc muội than đáng kể.
✅ Lưu lượng khí thải được cải thiện.
✅ Nồng độ khí độc giảm đáng kể.
✅ Không có hiện tượng rò rỉ, ăn mòn.
✅ Kết quả kiểm tra nội soi đạt yêu cầu.
6. Làm thế nào để đánh giá việc làm sạch đường ống khói dầu có đạt tiêu chuẩn hay không?
Để đánh giá việc làm sạch đường ống khói dầu có đạt tiêu chuẩn hay không, bạn có thể thực hiện theo các tiêu chí sau:
Kiểm tra bằng mắt thường
- Quan sát bên trong ống khói bằng đèn pin hoặc camera nội soi để xem còn bám cặn dầu, muội than, hoặc cặn bẩn không.
- Bề mặt đường ống sau khi vệ sinh phải sạch, không có lớp dầu nhớt hay cặn bẩn bám dày.
Kiểm tra bằng thiết bị đo độ dày cặn
- Dùng thiết bị đo độ dày cặn hoặc máy kiểm tra bề mặt để xác định lượng cặn còn lại trong ống.
- Nếu lớp cặn còn sót lại vượt quá mức tiêu chuẩn cho phép, cần làm sạch lại.
Đo lưu lượng khí thoát ra
- Sau khi vệ sinh, đo tốc độ thoát khí của ống khói bằng thiết bị đo lưu lượng khí.
- Nếu tốc độ khí thải cải thiện so với trước khi vệ sinh, nghĩa là hệ thống đã được làm sạch hiệu quả.
Kiểm tra nồng độ khí thải
- Dùng máy đo khí thải để kiểm tra các chỉ số CO, CO₂, NOx, SO₂, và muội than.
- Nếu nồng độ các khí độc hại giảm đáng kể so với trước khi vệ sinh, chứng tỏ ống khói đã được làm sạch đúng cách.
Kiểm tra bằng phương pháp lau mẫu (Wipe Test)
- Dùng khăn sạch lau trên bề mặt bên trong ống khói sau khi vệ sinh.
- Nếu khăn vẫn bẩn, có dấu hiệu dầu hoặc muội than, cần thực hiện làm sạch lại.
Đánh giá bằng hình ảnh nội soi trước và sau làm sạch
- Sử dụng camera nội soi để chụp hình trước và sau khi làm sạch.
- So sánh hình ảnh để đánh giá mức độ hiệu quả của quá trình vệ sinh.
Kiểm tra áp suất bên trong hệ thống
- Nếu sau khi làm sạch, áp suất trong hệ thống trở lại mức bình thường, chứng tỏ dòng khí lưu thông tốt hơn.
Kết luận:
Việc làm sạch đường ống khói dầu đạt tiêu chuẩn khi:
✅ Bề mặt ống không còn cặn bẩn đáng kể.
✅ Lưu lượng khí thoát ra tăng lên.
✅ Nồng độ khí thải độc hại giảm.
✅ Hình ảnh nội soi cho thấy sự khác biệt rõ rệt trước và sau khi vệ sinh.
✅ Kết quả kiểm tra áp suất ổn định.
